Phonorama Papegaaiwijk

Phonorama was een langlopend project in de Gentse Papegaaiwijk waarbij we de buurt wilden vangen in geluiden. Hoe luisteren bewoners naar hun buurt? Luisteren buitenstaanders anders naar de wijk? En zal de buurt over 20 jaar nog hetzelfde klinken?

'Phonorama' dook gedurende 5 jaar onder verschillende vormen op in de Gentse Papegaaiwijk. In 2020 stuurden we de 20 meest opvallende geluiden uit de buurt op reis naar de toekomst. Zal de Papegay nog bestaan in 2040? En zullen deze geluiden de toekomstige luisteraars doen terugdenken aan de dag van vandaag?

Lees alles over het project hieronder of in dit verslag (bij voorkeur openen met Acrobat Reader om de multimediale content te kunnen bekijken of beluisteren).

Phonorama, de podcast: Luister naar de stad alsof het de eerste keer is

Haal de geluiden van de stad in huis dankzij Phonorama, de podcast. Wat vertellen klanken over een buurt en haar bewoners? Kan je een wijk vatten in geluid? En zal de buurt over 20 jaar nog hetzelfde klinken?

Met deze vragen trokken we de voorbije jaren de Gentse Papegaaiwijk in. In vijf podcasts vertellen deelnemers hoe zij het project hebben beleefd. Luisteren ze nu anders naar de stad? En welke geluiden willen ze bewaren voor de toekomst?

Luister via Soundcloud:

Of via andere podcastplayers:

Onze Phonorama-podcast is ook Humo niet ontgaan...:

"Welke geluiden die op het punt staan te verdwijnen, moeten we bewaren voor later? Iemand suggereerde: 'Het geluid van een brief die in de brievenbus valt.' Een tienduizendste van een zuchtje dat eindigt in een schier onwaarneembaar tikje, zo stel ik me dat verwaarloosbare ruisje voor, ook al is 'ruisje' vast al te veel gezegd, tenzij dan voor geavanceerde opnameapparatuur."
(Rudy Vandendaele in Humo, lees het volledige artikel)

naar boven

20 geluiden op tijdsreis naar de toekomst

Tijdens 'Phonorama' namen een 200-tal mensen meer dan 800 geluiden op in de Papegaaiwijk in Gent. Uit al die opnames selecteerden we via een poll 20 geluiden voor de toekomst.

Op 6 juni 2020 vertrokken die 20 geluiden op tijdsreis naar het jaar 2040. Dan graven we ze terug op en beluisteren we ze opnieuw.

naar boven

Maak je eigen soundtrack van de stad

We staken de geluiden van de Gentse Papegaaiwijk in onze Citymixer! Haal je dj-skills boven en maak je eigen soundtrack van de stad.

naar boven

Buurtbewoners op geluidenjacht

In het najaar van 2017 stuurde aifoon samen met de buurtvereniging Papegay enkele buurtbewoners van de Gentse Papegaaiwijk op geluidenjacht. Met hun eigen recorder of met een ‘eifoon’ - een tot de verbeelding sprekend opnametoestel in de vorm van een houten ei met een antenne - gingen ze op pad in hun omgeving: bij hen thuis, op straat, in steegjes, winkels, cafés, bij buren, bekenden en onbekenden… Ze kwamen terug met een buit van herkenbare geluiden, mysterieuze klanken, opvallende audiofragmenten of subtiele opnames.

(c) Wannes Nimmegeers

naar boven

Installatie: echo uit de Papegaaiwijk

Het resultaat van de geluidenjacht kon je op 16 en 17 december beleven in de leegstaande beluikhuisjes van Cité Melchior (Twaalfkameren), die dankzij een geluidscollage terug tot leven kwamen. Je kon er op ontdekkingstocht gaan langs een rijk panorama van klanken. Kleine en grote geluiden, die we in ons dagelijkse leven vaak niet meer opmerken, kwamen er samen in een compositie die het verhaal van de wijk vertelt.

naar boven

Concert: cinema voor het oor

Op zaterdag 16 december ging geluidskunstenaar Stijn Demeulenaere actief aan de slag met de opnames van de buurtbewoners. Stijn trekt met zijn recorder regelmatig naar de verste uithoeken van de wereld. Tijdens drie korte concerten vermengde hij live de geluiden van de Papegaaiwijk met geluidsfragmenten die hij opnam van Zuid-Afrika tot IJsland. Een wereldreis voor je oren in de prachtige setting van het Monasterium Poortackere.

naar boven

De compositie die Mouhanad, Syrische nieuwkomer, maakte met zijn opnames uit de Papegaaiwijk

We vonden twee nieuwskomers bereid om als artistiek onderzoeker geluiden op te nemen in de Papegaaiwijk. Luisteren zij met een andere maatschappelijke en culturele bril?

Ze vertelden ons over geluiden die hen opvallen in Gent. Sirenes van ambulances zijn volgens hen bijna permanent hoorbaar. Het geluid van meeuwen achtervolgde hen als huilende baby’s. Vuurwerk en donder roepen levendige taferelen op van bombardementen uit hun geboorteland … Hun luisteren lijkt sterk gelinkt aan bedreigingen en spanning. Geluiden met een monumentale impact. Geluiden die ze niet meer kunnen loslaten en die hun luisteren tekenen …

naar boven

Memoorie: geluidsherinneringen uit de wijk

In het kader van Phonorama stuurde aifoon schrijfster Eva De Groote op pad. Zij ging met ouderen uit de buurt praten over geluiden die voor hen herinneringen met zich mee dragen en ze tekende hun verhalen op ...

Lees hun nostalgische verhalen in deze bundeling (vanaf p.11)

naar boven

Het project Zoom en de expo Tastlijnen ism S.M.A.K.

Met de blinden en slechtzienden van het Sint-Rafaël Revalidatiecentrum onderzochten we of we klanken kunnen vangen in woorden en zo een atlas van geluiden kunnen maken. Het resultaat was te zien en te horen op de expo Tastlijnen in Platvvorm (Deinze) waarop enkele sculpturen gepresenteerd werden die je kon beluisteren.

Startpunt voor het project was de tentoonstelling ‘oeuvre’ van Raoul De Keyser in het S.M.A.K. Waar de schilder Raoul De Keyser via isolatie en het inzoomen van figuratie naar abstractie gaat, moeten de blinden en slechtziende kunstenaars van het BuSo Sint-Rafaël - vanwege hun specifieke beperking - vaak vanuit de details een beeld van het grote geheel vormen. In samenwerking met aifoon en S.M.A.K. gingen de leerlingen wekelijks in verschillende groepen aan de slag. Op de unieke tentoonstelling Tastlijnen kon je zien hoe Raoul De Keyser blinde en slechtziende leerlingen inspireerde.

naar boven

naar boven

Projecten met de middelbare scholieren uit de buurt

We deden aan audiohacking met leerlingen van de secundaire school KTA MoBi. Zij namen geluiden op aan zee, die ze nadien in de Papegaaiwijk lieten afspelen. Verrast gingen nietsvermoedende passanten op zoek naar waar dat ruisen van golven vandaan kwam ...

De leerlingen uit 4 de jaar elektriciteit van het technisch onderwijs HTISA liet de buurt kennismaken met de geluiden van achter de schoolmuren. De leerlingen namen met allerlei microfoons (contactmicrofoon, pickup coil, hydrofoon,…) onherkenbare geluiden op van machines uit de school, en twee klassen daagden elkaar uit met een schoonheidswedstrijd van het mooiste machinegeluid.

naar boven

Klinkt Als Quiz

We organiseerden De Klinkt Als Quiz: een originele, toegankelijke en geestige familiequiz vol weetjes en anekdotes over geluid en alles wat er (van dichtbij of van heel ver) mee te maken heeft. In de verschillende vragen zat regelmatig een knipoog naar de Papegaaiwijk!

naar boven

Ga terug naar de overzichtspagina van Phonorama